De meest recent geboekte lezing staat gepland voor 18 juni. Dan zijn we vijf jaar na publicatie. Oorspronkelijk was dat de betrachting. Zo mag ik ondertussen gerust spreken van een 'longseller'. Vijftien prangende onderzoeksvragen blijven vooralsnog onbeantwoord:
1. Op Vincents schilderij van de kerk van Auvers loopt een vrouw in Nederlandse kledij weg van de schilder. Hij schilderde dit een maand voordat hij in verdachte omstandigheden overleed. Refereert dit naar Sien?
2. Na Vincents overlijden gaat de psychische toestand van Theo snel achteruit. Uiteindelijk belandt hij in de psychiatrie en overlijdt daar amper een half jaar na Vincent. Vlak voor zijn opname, pleegt Theo een aanslag op zijn vrouw (Jo) en pasgeboren kind (de enige erfgenaam van Vincent en latere stichter van het Van Gogh Museum Vincent Willem). Ingegeven door krankzinnigheid en zinsverbijstering, of richtte hij zijn woede op
Jo?
3. Waarom vluchtte Vincent letterlijk als een dief in de nacht uit Antwerpen, per nachttrein zonder zijn schuldeisers te vergoeden en onaangekondigd, richting zijn broer in Parijs?
4. Heeft Vincent geweten dat zijn zus Elisabeth haar eerstgeboren buitenechtelijke kind Hubertina op aangeven van hun moeder heeft afgestaan in Normandië om de familienaam Van Gogh niet te besmeuren? Dit in de zomer van 1886, in de maanden na Vincents vlucht uit Antwerpen, waarvan geen brieven zijn overgeleverd (uiteraard in de eerste plaats omdat hij bij zijn broer vertoefde). Trouwens, terwijl neef Vincent Willem
later stinkend rijk werd, kreeg Hubertina van hem (zelfs na hun ontmoeting) niet meer dan een schamele toelage toegestopt, waardoor ze na een zwerversbestaan op kleine vochtige kamertjes en doorgangsverblijven voor hulpzoekende oude vrouwen arm en in de steek gelaten door haar naasten kwam te overlijden.
5. In Lotgenoten spreekt Van Gogh-expert Jan Hulsker van een latere vete tussen Vincents schoonzus Jo en Vincents hierboven genoemde zus Elisabeth (die na Vincents overlijden ook een boek over hem schrijft, waarin ze o.a. gewag maakt van vijf kinderen van Sien Hoornik). De precieze achtergronden van de vete vallen niet meer te achterhalen. Wat zou tussen de schoonzussen kunnen hebben gespeeld?
6. De weduwe van Vincents broer Theo zal 22 jaar (!) doen over het bundelen en publiceren van jouw brieven. Hoe komt het dat er uitgerekend uit de periode waarin Sien en Vincent samenwonen (stukken van) brieven ontbreken en verkeerd gedateerd waren, terwijl de verzameling voorts uitstekend geordend was?
7. Waarom pleegt deze weduwe, Joanna Bonger, een karaktermoord op Sien Hoornik in de inleiding van deze publicatie?
8. Waarom houden Vincents erfgenamen vast aan de hypothese zelfmoord, terwijl oude getuigenverklaringen en politieverslagen in de richting van moord wijzen? Vincent zou vlak voordat hij stierf, op de vraag van de politie of hij zelfmoord had gepleegd, hebben geantwoord: "Ik geloof het wel. Beschuldig in ieder geval niemand anders." Mogen we er op grond van dit antwoord van uitgaan dat hij zijn belagers de hand boven het hoofd wilde houden? Zo ja, waarom en over wie gaat het dan?
9. Waarom duikt Sien illegaal op in Antwerpen, exact een jaar na Vincents overlijden, zoals haar vreemdelingendossier aantoont dat vandaag wordt bewaard in het FelixArchief te Antwerpen?
10. Klopt het dat we zo weinig weten over Vincents oorincident mede omdat het die nacht zo fel stormde en sneeuwde dat de volgende dag de drukkerijen geen kranten konden drukken?
11. Tijdens zijn relatie met Sien schreeuwt Vincent in zijn brieven zijn liefde uit voor deze vrouw en maakt hij concrete trouwplannen. Waren ze verloofd en zo ja, was er sprake van een verlovingsring? Zo ja, gaat het over de zilveren ring met gouden plaatje die aan Siens rechtermiddenvinger (een statement?) werd gevonden toen haar lijk uit het water werd gehaald?
12. Tijdens hun relatie schreef Vincent aan Theo dat hij was geschrokken van de uitspraak van Sien dat het op niks anders kan uitdraaien dan dat ze ooit in het water springt. Mogen we hieruit afleiden dat ze de daad bij het woord heeft gevoegd?
13. Op het moment van haar overlijden liep er al twee weken een grote tentoonstelling over Vincent in een galerij op minder dan een kilometer van haar laatste woonplaats. Werd daar een (naakt-)portret van haarzelf of een gezinsportret getoond van, achteraf bekeken, misschien wel een van de gelukkigste episodes uit haar leven? Krantenartikelen vermelden alleszins in 1892 dat er onder andere tekeningen van een vrouw met een zogende baby hebben gehangen. Dat doet denken aan de tekening van Sien terwijl ze Willem zoogt (nu in Kröller-Müller Museum). Vincent was dan al meer dan tien jaar overleden en dankzij de promocampagne van Jo naamsbekendheid aan het verwerven. Houdt dit alles verband met haar verdrinking?
14. Volgens Siens zoon Willem zou Sien rond 1900 gezegd hebben dat Vincent van Gogh zijn vader was, en dat hij bovendien naar hem was vernoemd (Vincents tweede naam was Willem). Klopt dit?
15. In het Antwerpse archief voor vreemdelingendossiers duiken 4 personen op met als achternaam 'Hoornick'. Allemaal geboren en getogen te 's Heerenhoek (Zeeland) tussen 1880 en 1885, ten tijde van de relatie van Vincent en Sien, en allemaal met een link met Den Haag, waar Siens wortels liggen, of Rotterdam, haar laatste woonplaats. Deze vier en Sien zijn de enige personen met als achternaam Hoornik, Hoornek, Hoornick of Hoorenick die opduiken in de Antwerpse archieven. Is er off the record een link tussen de familie Hoornick (met 'c') uit Zeeland en de familie Hoornik (zonder 'c') uit Den Haag?
Reactie plaatsen
Reacties